Ludzki mózg. Organ najbardziej tajemniczy. Składa się ze stu miliardów neuronów, a każdy z nich jest w stanie stworzyć nawet do dziesięciu tysięcy połączeń z innymi komórkami nerwowymi. Licznie przeprowadzane badania mózgu pozwoliły uzyskać wgląd w jego pracę. Dowiodły, że wszelkie nasze doświadczenia, zachowania, jak również sposób, w jaki poznajemy świat, są w dużej mierze uzależnione od procesów, które przebiegają poza naszą świadomością. Gdzie leży zatem granica między tym, co uznajemy za świadome, a tym, co znajduje się za jej progiem? Autor w swej najnowszej publikacji przybliża siły kryjące się w umyśle. Wyjaśnia, w jaki sposób działają instynkty powstałe w nieświadomości. Bo podprogowy świat każdego dnia wpływa na nasze życie.
Aspektów, które należałoby wyjaśnić, jest wiele. Dlatego też książka została podzielona na dwie części. Pierwsza z nich dotyczy mózgu dwupoziomowego. W jego ramach mieści się nowa świadomość, rzeczywistość złożona ze zmysłów i umysłu oraz pamięć i zapomnienie. Osobny rozdział został poświęcony wadze relacji międzyludzkich. Druga część publikacji dotyczy nieświadomości społecznej. Dzięki niej dowiemy się, co to znaczy odczytać człowieka, co decyduje, że oceniamy ludzi po wyglądzie, w jaki sposób klasyfikujemy zarówno rzeczy i ludzi. To jednak nie wszystko. Poznamy własne ja, uczucia i odczucia, a także to, jak zachowujemy się w grupie i poza nią. A wszystko to, by potwierdzić tezę, iż pewnych zdarzeń nie rejestrujemy świadomie; można powiedzieć, że zachodzą one poniżej progu świadomości. Choć miały miejsce, wiedza o nich zostaje przyswojona podprogowo.
Pierwsze spekulacje dotyczące nieświadomych zachowań człowieka pojawiły się już w pracach Junga i Freuda, ale sposoby ich badań okazały się zbyt chaotyczne i niemiarodajne. Współczesność dostarczyła badaczom technologie niezbędne do poznania nieświadomej części siebie. Dzięki nim możemy naprawdę poznać świat zależności społecznych, dowiedzieć się czegoś o sobie i innych. A co więcej możemypoznać przeszkody stojące na drodze do pełni szczęścia, do której każdy dąży.
Czemu zatem wyposażeni zostaliśmy w nieświadomość? To nie błąd ewolucyjny, lecz pewnego rodzaju ochrona człowieka. Pozwala nam przetrwać w świecie, w którym przetrwanie wymaga przyswajania i przetwarzania dużej ilości informacji. Nie tylko tych zaliczanych do świata zmysłowego, ale także związanych z podejmowaniem decyzji, przywoływaniem wspomnień, wydawaniem opinii, jak również wszystkimi codziennymi działaniami, o których istnieniu nie mamy nawet pojęcia. Do jednej z najważniejszych funkcji nieświadomości zaliczamy przetwarzanie danych wysyłanych przez zmysł wzroku. W efekcie natura wyposażyła nas w mózg, którego jedna trzecia została przeznaczona na interpretację kolorów, wykrywanie krawędzi i ruchu, dostrzeganie głębi, rozpoznawanie odległości, identyfikowanie przedmiotów oraz rozpoznawanie twarzy.
Nieświadome aspekty wszystkiego, co się nam przydarza, mogą wydawać się w codziennym życiu nieistotne, ale w rzeczywistości są niemal niewidocznymi korzeniami naszych świadomych myśli – twierdził Carl Gustaw Jung. Jak to wygląda w rzeczywistości? Czy kiedyś będziemy w stanie poznać funkcjonowanie całego naszego mózgu? Które nasze działania są świadomie, a które zachodzą podprogowo? Jakie teorie zostały obalone przez naukowców, a jakie mają szansę się potwierdzić? Sprawdźcie sami.
Fot.: Prószyński i S-ka
