Ewelina i Czarny Ptak to pierwsza historia z serii Lepiej w to uwierz!, która niezaprzeczalnie wyróżnia się na tle wydawanych w Polsce książek młodzieżowych. Grzegorz Gortat, autor tych opowieści, wie, że dzieci niejednokrotnie czują, wiedzą i rozumieją więcej, a na pewno tyle samo, co dorośli. Nie raczy więc swojego czytelnika mdłymi opowiastkami bez polotu z oklepanym morałem. W młodzieżowym świecie Gortata jest mrocznie, strasznie, nietypowo i… fantastycznie.
Ewelina ma osiem lat i z początkiem historii zostaje na świecie zupełnie sama. No, może nie do końca, bo gdzieś tam, daleko w świecie jest jej tata, ale póki co nie ma z nim kontaktu, a dziewczynce właśnie zmarła mama. Do momentu powrotu ojca, ktoś musi zaopiekować się Eweliną, pomóc w sprawach, z którymi nie upora się nawet najbardziej zdolna i samodzielna kilkulatka. Problem w tym, że rodzina Eweliny do biednych się nie zalicza, a łasych na pieniądze dookoła dziewczynki nie brakuje. Tym samym chętnych, aby wziąć pod swoje skrzydła naszą bohaterkę, co jest tożsame z korzystaniem z jej majątku, jest wielu: dyrektorka sierocińca, adwokat, pastor, lekarz… Czy jednak ktokolwiek z nich widzi w tym wszystkim zagubioną, osamotnioną dziewczynkę, na którą spadła wielka tragedia? Oczywiście, że tak – autor, a razem z nim jego czytelnik.
Ewelina to mądra dziewczynka, na ramiona której los zrzucił zbyt wiele. Poniekąd jej oczami pisarz przedstawia nam świat pełen obłudy, pazerności, lęków i niepewności, mroku czającego się nie w ciemnym lesie czy w kącie nieoświetlonego pokoju, tylko w sercach i duszach niektórych ludzi. Prawda, którą częstuje nas Grzegorz Gortat nie zawsze jest smaczna, ale i tak trzeba ją przełknąć. Nie bez powodu każda z książek z serii Lepiej w to uwierz! rozpoczyna się cytatem z prozy Stephena Kinga. Zarówno u polskiego pisarza, jak i u mistrza z Maine świat obfituje w dziwne, mroczne wydarzenia, czasem w nietypowe istoty, jednak nadal to w człowieku drzemią najpodlejsze siły i to ludzie są dla siebie nawzajem największym zagrożeniem. Ich chciwość, zazdrość, niepewność, nierzadko wykrzywione poczucie moralności, a także przekonanie, że coś nam się należy tylko dlatego, że tego chcemy – to wszystko jest potężniejsze od najbardziej mrocznych mocy z fantastycznych światów czających się w głowach pisarzy.
W świecie Eweliny pojawia się jednak światełko, choć przybiera kolor i postać, których nikt by się nie spodziewał, których nikt nie posądziłby o dobre intencje i niesienie nadziei. Tytułowy Czarny Ptak wkracza w życie Eweliny z trzepotem skrzydeł nagle i na krótko, powracając później w niespodziewanych momentach. Kim albo czym jest tak naprawdę? Dlaczego troszczy się o Ewelinę i czy wie, co takiego planują ludzie, którzy czyhają na majątek rodziny dziewczynki? Czy uda mu się pomóc, jeśli połączy siły z panem Rukkmanem, który równie nagle pojawia się w życiu Eweliny? Pytań jest sporo, a Grzegorz Gortat na 118 stronach opowieści niekoniecznie zamierza udzielić odpowiedzi wprost na wszystkie z nich. Aura tajemniczości, jaka unosi się nad tą historią, jest w związku z tym prawie namacalna, a w połączeniu z wątkami, które niosą ze sobą mądry i wartościowy przekaz, powstała książka, która – nic dziwnego, że – otrzymała wyróżnienie literackie Polskiej Sekcji IBBY.
Niezwykle ważną postacią w powieści Ewelina i Czarny Ptak jest również Gregor Samsa, którego historia sprawia, że czytelnicze serce rozpryskuje się z żalu na milion kawałków. Gortat wie, jak wzbudzić najbardziej rozedrgane emocje u odbiorców swoich powieści i nie boi się przy tym dyskusyjnych rozwiązań, których nie spotkamy często w powieściach dedykowanych dzieciom i młodzieży. Autor ufa jednak, że jego czytelnik zrozumie, że przekaz, który chcemy osiągnąć, wymaga niekiedy poświęceń, a chwilowy wstrząs wynosi empatię czytelnika na jeszcze wyższe poziomy. Za sprawą Gregora Samsy autor porusza problem przemocy domowej, odrzucenia, samotności i tego, że nie wygląd i szata zdobią człowieka i my, jako dorośli, musimy o tym pamiętać przede wszystkim, bo często to właśnie od nas wędruje przykład ku dzieciom. Choć na szczęście nie zawsze.
Ewelina i Czarny Ptak to niezwykła historia, która straszy, uczy i przede wszystkim tworzy wspaniały, niepowtarzalny klimat; mrok, jaki ją spowija, rozjaśnia się dokładnie tam, gdzie powinien. Niezwykłość tej historii kryje się także w tym, że Grzegorz Gortat nie wyjaśnia wszystkiego, nie wszystkie wątki domyka i tym samym liczy na wyobraźnię i domysł czytelnika. Mroczne cienie, które wychylają się zza pleców Eweliny na okładce książki to nie tylko wizualizacje postaci z historii, ale także symbole chciwości, nienawiści, pazerności, braku empatii i „wybitnego” egoizmu, które potrafią rządzić ludźmi. Takich książek zdecydowanie brakuje i mam nadzieję, że seria Lepiej w to uwierz! będzie się systematycznie powiększać, tak aby jej kolorowe, a jednocześnie tajemnicze okładki mogły ozdobić kiedyś cały regał. Przekaz, który płynie z powieści Ewelina i Czarny Ptak, jak i z pozostałych historii z tej serii, jest tak ważny i potrzebny, a także ubrany w tak zapadające w pamięć historie, że nie wyobrażam sobie pominięcia ich, kiedy na świat przyjdą moje dzieci. Urzeka w nich nie tylko atmosfera tajemnicy i nieprawdopodobne wydarzenia, ale także brak utartego schematu i pewność, że autor zgotował nam coś, czego zakończenia nie odgadniemy tak szybko. Ewelina i Czarny Ptak to historia otwirająca serię Lepiej w to uwierz! i z ręką na sercu polecić mogę wszystkie pozostałe, które różnią się co prawda bohaterami i problematyką, ale łączy je mądrość (nie zawsze łatwa do przełknięcia) o ludziach i świecie, a także klimat, którego próżno szukać w wielu innych młodzieżowych książkach.
Redaktorka naczelna i współzałożycielka Głosu Kultury. Absolwentka dyskursu publicznego na Uniwersytecie Śląskim (co brzmi równie bezużytecznie, jak okazało się, że jest w rzeczywistości). Uwielbia pisać i chyba właśnie to w życiu wychodzi jej najlepiej. Kocha komiksy, choć miłość ta przyszła z czasem. Zimą ogląda skoki narciarskie, a latem do czytania musi mieć świeży słonecznik.
Na tej stronie wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie. Więcej informacji znajdziesz w polityce prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies? ZGADZAM SIĘ
Manage consent
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.