Jedzenie jako forma sztuki – Masło – Asako Yuzuki [recenzja]

Asako Yuzuki w swojej powieści „Masło” zabiera czytelnika w fascynującą podróż do świata japońskiej kuchni, relacji międzyludzkich i społecznych oczekiwań wobec kobiet. Książka, która na pierwszy rzut oka może wydawać się jedynie opowieścią o kulinariach, w rzeczywistości skrywa wielowarstwową narrację dotyczącą feminizmu, ról płciowych i poszukiwania prawdy o sobie samym.

Fabuła książki koncentruje się wokół młodej dziennikarki Riki, która podejmuje się śledztwa w sprawie tajemniczej kobiety, Manako Kajii. Ta jawi się jako postać kontrowersyjna – uwielbia gotować, a jej kulinarne umiejętności są niemal legendarne. Jednak to nie z powodu swojej kuchni trafiła na nagłówki gazet, lecz dlatego, że została oskarżona o zamordowanie trzech mężczyzn, których – jak się twierdzi – uwiodła i omotała swoim jedzeniem. Rika, chcąc zrozumieć, czy Manako faktycznie jest winna, rozpoczyna korespondencję z osadzoną, a w efekcie wdaje się w grę, która prowadzi ją do odkrycia nie tylko prawdy o podejrzanej, ale także o samej sobie.

Jednym z kluczowych tematów książki jest jedzenie – zarówno w dosłownym, jak i metaforycznym sensie. Osadzona traktuje gotowanie nie tylko jako sposób na przetrwanie, ale także jako formę sztuki, kontroli i wyrażania siebie. Jedzenie staje się także symbolem relacji międzyludzkich oraz nierówności społecznych, zwłaszcza w odniesieniu do kobiet. W kulturze, w której od kobiet oczekuje się, że będą smukłe, powściągliwe i posłuszne, Manako swoją miłością do masła, bogatych smaków i kulinarnych przyjemności staje się swoistą buntowniczką.

Asako Yuzuki mistrzowsko oddaje napięcie między pragnieniem a kontrolą, normami społecznymi a indywidualnymi wyborami. Główna bohaterka, Rika, z początku podchodzi do Manako sceptycznie, ale z czasem zaczyna kwestionować własne przekonania o jedzeniu, kobiecości i niezależności. Powoli odkrywa, że to, co uważała za oczywiste – jak choćby konieczność dostosowania się do oczekiwań społecznych – wcale nie jest tak jednoznaczne.

Jednym z najmocniejszych aspektów książki jest jej styl – precyzyjny, poetycki, a jednocześnie niezwykle angażujący. Autorka operuje językiem pełnym zmysłowości, opisując potrawy w taki sposób, że niemal czuć ich smak i aromat. Fragmenty dotyczące gotowania są tak sugestywne, że trudno oprzeć się chęci sięgnięcia po jedzenie w trakcie lektury. Jednak pod warstwą kulinarnych uniesień kryje się również ciemniejsza opowieść – o ograniczeniach, jakie społeczeństwo narzuca kobietom, o mechanizmach władzy oraz o tym, jak niewygodne kobiety bywają demonizowane.

Pod względem konstrukcji powieść jest niezwykle dobrze przemyślana. Narracja przeplata elementy dziennikarskiego śledztwa z refleksjami nad kuchnią i społeczeństwem, tworząc intrygującą i złożoną całość. Stopniowo rozwijająca się relacja między Riką a Manako dodaje książce dynamiki, a jednocześnie pogłębia jej emocjonalny wydźwięk.

„Masło” to książka, która zachwyca nie tylko tematyką, ale i sposobem, w jaki autorka buduje atmosferę i napięcie. To opowieść o smaku – nie tylko w kulinarnym sensie, ale także o smaku życia, wolności i buntu wobec narzuconych schematów. Asako Yuzuki stworzyła powieść, która balansuje między subtelnością a intensywnością, między rzeczywistością a metaforą. To książka, która z pewnością zostaje w pamięci na długo po zakończeniu lektury.

To fascynująca, wielowarstwowa powieść, która łączy kulinaria z psychologiczną głębią i krytyką społeczną. To lektura zarówno dla miłośników literatury pięknej, jak i dla tych, którzy szukają książki zmuszającej do refleksji nad rolą kobiet w społeczeństwie, normami kulturowymi i tym, jak jedzenie może stać się narzędziem władzy. Asako Yuzuki stworzyła dzieło, które angażuje, inspiruje i skłania do zastanowienia się nad własnymi relacjami z jedzeniem i oczekiwaniami społecznymi. „Masło” to literatura zmysłowa, prowokująca i niezwykle satysfakcjonująca – niczym dobrze przyrządzony posiłek.

Foto.: Wydawnictwo Literackie