Wiatr od Morza nie wydaje wielu książek w skali roku. Jednak kiedy już decyduje się wprowadzić jakiś tytuł na polski rynek, jako czytelnicy możemy mieć pewność, że będzie to literatura najwyższych lotów. I nie mamy wątpliwości, że tak będzie również tym razem, kiedy 15 listopada na księgarniane półki trafi powieść Nad oceanem czasu autorstwa George’a Mackaya Browna. Nasi stali czytelnicy z pewnością kojarzą to nazwisko, mieliśmy bowiem przyjemność objąć patronatem medialnym poprzedni wydany w naszym kraju tytuł tego autora – Winlandię. Nasz Wielogłos o tej powieści znajdziecie TUTAJ. Również tym razem bierzemy powieść gdańskiego wydawnictwa pod swoje patronackie skrzydła i nie mamy wątpliwości, że to dobra decyzja. Poniżej znajdziecie szczegółowe informacje dotyczące powieści – zachęcamy gorąco do zapoznania się z nimi.
Wybitna powieść z Orkadów – szkockiego archipelagu obmywanego przez ocean czasu
Thorfinn Ragnarson, syn gospodarza z wyspy Norday, najwyraźniej nie nadaje się ani na rolnika, ani na rybaka. Nie ma też głowy do nauki… Na cóż może się zdać otoczeniu marzyciel, który wciąż wyobraża sobie fantastyczne opowieści osnute na kanwie dziejów i legend wysp – to o wikingach, to o preceltyckich mieszkańcach nadmorskiej twierdzy, to znów o fokach zrzucających zwierzęce skóry i odwiedzających ląd pod ludzką postacią? Czy uznany za nieudacznika młodzieniec odkryje swój cel w życiu, nim świat oślepi go chłodnym „światłem dnia powszedniego”? Czy odnajdzie poznaną w dzieciństwie fascynującą, niepokorną dziewczynę, która jako jedyna zdawała się go rozumieć?
Powieść Nad oceanem czasu to przebogaty – po części baśniowy, po części realistyczny – obraz życia na dalekich północnych wyspach. Czerpiąc pełnymi garściami z dziejów oraz folkloru rodzinnego archipelagu, wybitny szkocki poeta, dramatopisarz i prozaik George Mackay Brown stworzył literackie arcydzieło, stanowiące zarówno przepojony liryzmem portret Orkadów, jak i uniwersalną opowieść o ludzkim życiu – naszych pragnieniach i rozczarowaniach, miłości i pracy, beztroskiej młodości i nieuchronnym przemijaniu – a przede wszystkim o naszej potrzebie dzielenia „legend i pieśni”…
Powieść Nad oceanem czasu była nominowana do Nagrody Bookera.
Precyzyjne, poetyckie, olśniewające pisarstwo
– „Guardian”
Powieść swoją premierę w Polsce będzie miała 15 listopada. Możecie jednak liczyć na nasz przedpremierowy Wielogłos, a póżniej także i konkurs, w którym będzie można wygrać egzemplarze powieści George’a Mackaya Browna.
O AUTORZE
George Mackay Brown przyszedł na świat w 1921 roku w miasteczku Stromness na Orkadach. Spędził tam całe życie, nie licząc krótkich okresów nauki w Newbattle i studiów na Uniwersytecie Edynburskim. Dorastał w biedzie; od młodości cierpiał na gruźlicę. Ze względu na chorobę nie brał udziału w II wojnie światowej; miał ograniczoną zdolność do pracy zawodowej, co sprawiło, że mógł poświęcić wiele czasu pisarstwu i dziennikarstwu (przez niemal całe życie publikował artykuły i eseje w lokalnej prasie). Lata 50. można uznać za okres największej aktywności towarzyskiej Browna. Nauka w Newbattle Abbey College zaowocowała cenną znajomością ze starszym poetą Edwinem Muirem. Podczas studiów na Uniwersytecie Edynburskim Brown należał do słynnego środowiska szkockich poetów z Milne’s Bar przy Rose Street w Edynburgu. Tam poznał Stellę Cartwright, „muzę szkockich poetów”, z którą był krótko zaręczony. Później – aż do jej śmierci w 1985 roku – prowadził z nią bogatą korespondencję. Pierwszy tomik poezji wydał na Orkadach w 1954 roku. Nakład 300 egzemplarzy rozszedł się w ciągu dwóch tygodni. Wydane później nakładem Hogarth Press tomiki Loaves and Fishes oraz The Year of the Whale zapewniły mu większy rozgłos, zamówienia na kolejne teksty oraz wsparcie organizacji rządowych, dzięki czemu w połowie lat sześćdziesiątych poeta, dotąd utrzymywany przez matkę, uzyskał wreszcie niezależność finansową. Lata 60. były dla niego również okresem przełomu duchowego – wychowany w rodzinie protestanckiej Brown w grudniu 1961 roku został ochrzczony w Kościele Katolickim i przyjął pierwszą Komunię. Miało to duży wpływ na jego późniejszą twórczość, w której nie bał się ukazywać człowieka jako istoty duchowej.
Pod koniec lat 60. Brown zaczął publikować również utwory prozatorskie – jego zbiory opowiadań spotkały się z bardzo przychylnym przyjęciem czytelników i krytyki. W roku 1972 opublikował pierwszą powieść, Greenvoe, o osadzie rybackiej, której istnieniu zagraża tajemnicze przedsięwzięcie przemysłowe. Rok później ukazała się powieść Magnus poświęcona życiu i męczeństwu św. Magnusa, jarla Orkadów. Przez całe życie Brown zmagał się ze skłonnością do nadmiernego spożycia alkoholu, który „odkrył” w 1948 roku, gdy w Stromness – po dość długim okresie lokalnej prohibicji – otwarto pierwszy pub. Mówił, że pomyślał wtedy: „Gdybym mógł każdego popołudnia wypić dwie szklanki piwa, życie byłoby bardzo szczęśliwe”. Lata 70. i 80. były dla niego okresem wytężonych zmagań z problemami natury psychicznej, zwłaszcza depresją. Mimo to nadal aktywnie tworzył, publikując liczne zbiory wierszy i opowiadań.
Pomimo pogarszającego się stanu zdrowia w latach 90-tych napisał swoje najbardziej uznane powieści – Vinland oraz nominowaną do Nagrody Bookera Beside the Ocean of Time. Zmarł w Stromness w 1996 roku w wieku 74 lat. W ciągu życia naznaczonego cierpieniem i dobrowolnym „wycofaniem ze świata” napisał kilkanaście tomików wierszy, dziewięć zbiorów opowiadań i pięć powieści – nie licząc dramatów, utworów dla dzieci i bogatego dorobku dziennikarskiego. Twórczość prozatorska Mackaya Browna wyróżniała się z jednej strony „baśniowością” i sposobem snucia fabuły przywodzącym na myśl legendę czy sagę, a z drugiej – rzadko spotykaną głębią duchową, myślą filozoficzną i odwagą intelektualną autora. Niezwykła była zdolność Browna do ukazywania życia człowieka jako drobnego epizodu w kontekście świata i biegu dziejów, lecz bez utraty szczerego (i przenikniętego nadzieją nieśmiertelności) zachwytu nad najdrobniejszymi detalami ludzkich losów, uczuć, pragnień i poczynań. Jego dzieła, choć zanurzone w kulturze i realiach Orkadów, stawiały bardzo uniwersalne pytania i poszukiwały niezmiennych prawd o człowieczeństwie. Inną bardzo charakterystyczną cechą jego literatury (widoczną zwłaszcza w powieściach Magnus i Beside the Ocean of Time) jest odważne traktowanie czasu. Czas w powieściach Mackaya Browna zdaje się raz przyśpieszać, a raz zwalniać; autor często zestawia i splata wydarzenia oddalone w czasie, lecz podobne; nieraz wręcz zmusza czytelnika do odbycia podróży poprzez różne epoki (nigdy nie sięgając przy tym po „oklepane” zabiegi znane z powieści fantastycznych). Sprawia to, że Orkady jawią się jako miejsce zawieszone gdzieś poza czasem, a może raczej jako wyspy, na których czas płynie swobodnie to w tę, to w tamtą stronę, niczym obmywające je morskie fale…
Informacja i fot.: Wiatr od Morza
