Nieznane ścieżki sukcesu – „Sięgaj jak najdalej. Dlaczego ludzie o szerokich zainteresowaniach wygrywają w wyspecjalizowanym świecie” – David Epstein [recenzja]

Pamiętacie, jak w szkole mieliście swoje ulubione przedmioty? Dla niektórych była to plastyka, muzyka, wychowanie fizyczne, chemia czy matematyka. Być może poświęcaliście nawet swój czas wolny, by pouczyć się więcej z tych przedmiotów. Zajęć dodatkowych nie kojarzyliście z przymusem i stratą czasu, tylko rozrywką, poszerzeniem swoich zainteresowań, kolejnym sposobem na dowiedzenie się czegoś interesującego. Pamiętacie tę radość, kiedy wiedzieliście więcej niż rówieśnicy? Godziny spędzone na rozwijaniu konkretnej pasji pozwoliły się Wam wyróżniać z tłumu. A co z późniejszymi etapami życia?

Podczas dorastania zapewne nieraz spotkaliście się ze stwierdzeniem, że można być specjalistą w wąskiej specjalizacji. Co jest jedynym słusznym założeniem, które może przynieść upragniony sukces. Osoby, które poszukują nowych rzeczy, tak naprawdę nie wiedzą, czego chcą i marnują czas na „gonienie króliczka”. Im wcześniej zaczniesz iść w określonym kierunku, tym szybciej spełnisz marzenia.

A co jeżeli to nie jest jedyna słuszna droga? Sukces można osiągnąć w kilku dziedzinach, bez względu na to, kiedy zaczniesz się realizować w danej dziedzinie. W książce Sięgaj jak najdalej. Dlaczego ludzie o szerokich zainteresowaniach wygrywają w wyspecjalizowanym świecie David Epstein przedstawia liczne przykłady świadczące o tym, że nigdy nie jest za późno na poszerzanie obszaru swoich zainteresowań.

David Epstein w swojej książce skupia się na różnych badaniach naukowych, wiedzy z zakresu psychologii i socjologii, przytacza wiele sylwetek ludzi sukcesu z różnych dziedzin życia. Skupia się na sportowcach, artystach, naukowcach, którzy m.in. mimo późnego początku odnieśli sukces w swojej dziedzinie, posiadają niezwykłe zdolności w kilku różnych aspektach życia czy też wolniej przyswajali wiedze niż rówieśnicy, ale zaszli od nich o wiele dalej.

Sztandarowym przykładem, jaki podaje autor, jest postać Rogera Federera, który od najmłodszych lat próbował swoich sił w sportach (m.in. piłka nożna, koszykówka, tenis). Rodzice nie sterowali jego poczynaniami od najmłodszych lat, jak w przypadku innego znanego sportowca (Tiger Woods). Roger, próbując różnych dyscyplin sportowych, podjął decyzję, że będzie rozwijał się w tenisie. Podczas, gdy jego rówieśnicy od dawna współpracowali z kadrami zawodowców: dietetykami, psychologami, trenerami, on stawiał swoje pierwsze kroki w tym temacie. Czy to nie pozwoliło mu być najlepszym tenisistą na świecie? Absolutnie nie.

Kolejny, moim zdaniem świetny, przykład dotyczy sierot z Ospadele della Pieta w Wenecji  – domu, w którym były przygarniane córki  prostytutek. Dziewczynki od najmłodszych lat miały dostęp do różnych instrumentów, co pozwoliło im je bliżej poznawać, przetestować. Dopiero w późniejszym wieku mogły zdecydować, przy którym instrumencie finalnie pozostają. Wśród wychowanek było wiele multiinstrumentalistek, które potrafiły grać równie pięknie na harfach, organach, trąbkach, wiolonczelach. Niektóre z wirtuozek miały przyjemność grać u boku samego Antoniego Vivaldiego. O czym świadczy ten przykład? Nigdy nie można kierować się pochodzeniem danego człowieka i przekreślać jego szans na sukces. Po drugie – można być specjalistą w kilku dziedzinach.

Dzieło Epsteina moim zdaniem wyróżnia się na tle pozostałych książek z kategorii rozwoju osobistego. Próżno w niej szukać informacji na temat efektywności, wyrabianiu nawyków, skupianiu się na jednej rzeczy. Przedstawia nowe spojrzenie związane z sukcesem, rozwojem umiejętności. Co ciekawe, autor podkreśla, że wiedza zdobyta w jednej dziedzinie, może mieć swoje przełożenie w zupełnie innej. Najważniejsze jest zdobywanie wiedzy, chęć rozwoju, otwarty umysł na nowe doznania, nieszufladkowanie zdobytych doświadczeń tylko do jednej dziedziny. Dłuższe zdobywanie nowych umiejętności pozwala na lepsze ich zapamiętanie, a trud włożony w ich realizację procentuje w późniejszym okresie.

Kolejną zaletą książki jest jej język, mimo że wiele w niej publikacji naukowych, jest ona napisana w bardzo przejrzysty sposób. Na końcu można znaleźć przypisy końcowe z dokładnymi badaniami, publikacjami, do których odwołuje się autor w swojej książce. Dla osób pragnących poszerzyć wiedzę w danym zakresie to bardzo przydatne narzędzie. Moim zdaniem David Epstein przedstawił różne drogi na osiągnięcie sukcesu. Przytoczone przykłady mogą zostać wykorzystane przez czytelnika w codziennym życiu. Pokazać inna drogę rozwoju niż ta, z którą najczęściej można się spotkać. Mnogość badań, publikacji na ten temat skłania do myślenia nad wyborem drogi, która będzie odpowiednia dla nas. Spełnianie marzeń, realizacja celów to wielka przyjemność, do której można dojść różnymi ścieżkami.

Fot. Zysk i S-ka.