Olga Tokarczuk laureatką Man Booker International Prize

Informacja o tym, że Olga Tokarczuk nominowana została do grona trzynastu nominowanych do Man Booker International Prize ukazała się już w marcu. Kilka tygodni później brytyjska komisja zaprezentowała krótką listę ścisłych finalistów, na której pojawiło się nazwisko Polki. Swój ogromny sukces podczas oficjalnej gali pisarka skomentowała: Jestem pierwszą polskojęzyczną pisarką, która wygrywa tę międzynarodową nagrodę. Wierzę jednak, że literatura jest stworzeniem, które rodzi się w jednym języku i może być przeniesiona na inny język.

Biegunów w Wielkiej Brytanii przełożyła Jennifer Croft, a opublikowało wydawnictwo Fitzcarraldo Editions. Książka ta stanowi opowieść o podróżach w XXI wieku, zarówno tych fizycznych, w których pokonuje się pewne odległości, jak również tych w głąb siebie – co traktować należy nie tylko metaforycznie, ponieważ temat ludzkiej anatomii jest narracji nieodłączny. Zawiera w sobie historię siedemnastowiecznego anatoma Philipa Verheyena, który rysował swą amputowaną nogę, odkrywając ścięgno Achillesa. Z osiemnastego wieku pochodzi wątek dotyczący niewolnika z Afryki Północnej, który stał się austriackim dworzaninem, mającym zostać pośmiertnie ludzką rzeźbą, mimo protestów córki, a także opowieść o sercu Fryderyka Chopina, przemieszczającym się między Paryżem, a Warszawą, w szczelnie zamkniętym słoiku pod spódnicą jego siostry. Bieguni to również powrót do ojczyzny Polki, która wyemigrowała jako nastolatka do Nowej Zelandii, by spotkać się ze śmiertelnie chorym mężczyzną – dawną miłością. To powolne oddawanie się szaleństwu przez młodego ojca, którego żona opuściła w tajemniczych okolicznościach podczas wakacji na chorwackiej wyspie, zostawiając mu dziecko. To notatki podróżne, spostrzeżenia z zagranicznych ulic, lotnisk i hoteli. Poprzez narrację, przeplataną krótkimi dygresjami oraz analizami, czytelnik prowadzony jest przez Tokarczuk w stronę przekroczenia granicy pojmowania nowoczesności, do rdzenia natury ludzkości.

Byłam zdumiona światowym zasięgiem i siłą Międzynarodowej Nagrody Bookera. Otrzymałam gratulacje od wielu różnych krajów i odnoszę wrażenie, że czytelnicy traktują listę nominowanych także jako rodzaj rekomendacji, a to jest naprawdę nieocenioną przysługą dla każdego pisarza. “Bieguni” to powieść, którą napisałam ponad dziesięć lat temu, więc nabrałam do niej trochę dystansu (od tamtego czasu napisałam trzy książki) i czasami muszę do niej wrócić, by odświeżyć moją pamięć, ale tak naprawdę – ku własnemu ogromnemu zdziwieniu – uważam ten proces za bardzo przyjemny, a nawet stwierdzam, iż nie zmieniłabym wiele w tej powieści jeżeli miałabym to zrobić. – opowiadała autorka przy okazji otrzymania nominacji.

Olga Tokarczuk debiutowała w 1993 roku książką Podróż ludzi księgi, przed którą wydała jeszcze tomik wierszy. Najbardziej doceniony przez krytyków był wydany w 1996 roku Prawiek i inne czasy. Dom dzienny, dom nocny w 1998 roku otrzymał nagrodę w konkursie o Nagrodę Literacką im. Władysława Reymonta. Na podstawie jej powieści Prowadź swój pług przez kości umarłych, Agnieszka Holland nakręciła film Pokot, którego recenzję znajdziecie TUTAJ. Bieguni w Polsce ukazali się w 2007 roku, a Tokarczuk otrzymała za tę literacką pozycję nagrodę Nike. Kolejną Nike nagrodzone zostały Księgi Jakubowe w 2015 roku. 18 kwietnia br. odbyła się premiera najnowszego zbioru Opowiadania bizarne.