W 2014 roku Ewa Sułek rozpoczęła pracę nad książką o sztuce Ukrainy w dobie konfliktu – interesuje ją jak funkcjonuje sztuka w kraju w stanie wojny, o czym mówi, w jaki sposób opowiada o nowej rzeczywistości. Wojna i rewolucja często przedstawiane są poprzez działania zbrojne i polityczne. Tymczasem konflikty mają też swoje drugie oblicze – ciche i codzienne, pełne drobnych zmian, nowych praktyk, mających na celu przystosowanie do zmienionych realiów życia. Efektem tej pracy jest książka Chłopak z pianinem. O sztuce i wojnie na Ukrainie, która od dziś dostępna jest w sprzedaży nakładem Wydawnictwa PWN.
Od listopada 2013 do lutego 2014 roku na Ukrainie trwały protesty, które przerodziły się w rewolucję zwaną Euromajdanem, a następnie w trwającą do dziś wojnę w Donbasie. Protestom od początku towarzyszyły działania artystyczne, które z czasem ewoluowały w estetyczny przekaz. Ewa Sułek pokazuje, że wydarzenia na Majdanie Niezależności nie tylko wpłynęły na politykę, lecz także miały kolosalne znaczenie dla kultury. Autorka przybliża polskim czytelnikom sztukę ukraińską, pokazuje zjawiska i prądy myślowe, które są dziś ważne na Ukrainie, a które pozwalają zrozumieć panujące tam nastroje społeczne w trudnym okresie przemian politycznych. Ewa Sułek podczas swoich licznych podróży na Ukrainę, rozmawia z uczestnikami rewolucji na Majdanie, artystami i ludźmi kultury, ludźmi żyjącymi w cieniu wojny w Donbasie, starając się uchwycić i oddać atmosferę i ducha dzisiejszej Ukrainy.
,Tytułowego chłopaka z pianinem poznałam w ciasnej marszrutce wędrującej po górskich drogach Gruzji. Był sierpień 2013 roku i nie wiedzieliśmy jeszcze, że za trzy miesiące Europą wstrząśnie informacja o rodzącej się na Ukrainie rewolucji
– opowiada autorka.
W 2014 roku wyruszyła w podróż, aby odnaleźć chłopaka ze zdjęcia i aby zrozumieć, jakie demony rodzą się i umierają, gdy wokół trwa wojna.Chłopak z pianinem to opowieść o sile sztuki, to historie ukryte za migawkami aparatu i odnalezione w pamięci, tej świadomej i tej podświadomej. To opowieść o wojnie, bez opowieści o wojnie.
Jest to prawdopodobnie pierwsza na polskim rynku wydawniczym książka, z której można poznać współczesną scenę artystyczną Ukrainy w jej najciekawszych przejawach. Dzięki książce możemy dowiedzieć się nie tylko jak silny wpływ na współczesnych artystów ukraińskich miały masowe protesty na Majdanie Niezależności, aneksja Krymu przez Rosję i wojna w Donbasie, ale również o ich reakcji na politykę nowych władz Ukrainy – szczególnie politykę historyczną i tzw. dekomunizację.
Waldemar Tatarczuk
Ewa Sułek – historyczka sztuki, kuratorka wystaw sztuki współczesnej, badaczka sztuki ukraińskiej. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim i na University of Cambridge w Wielkiej Brytanii. Członkini Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata. Stypendystka programu ,,Młoda Polska” Narodowego Centrum Kultury. Współpracuje z wieloma galeriami i instytucjami kultury w Polsce i za granicą, regularnie publikuje w magazynach poświęconych sztuce i kulturze.
Źródło oraz fot.: Smile PR
