rolling stones

Toksyczni bliźniacy – Chris Salewicz – „Mick & Keith. Rolling Stonesów portret podwójny” [recenzja]

Chris Salewicz na łamach książki przedstawił symbiozę Micka Jaggera i Keitha Richardsa, pokazując czytelnikowi po prostu historię The Rolling Stones. I pomimo pozytywnej oceny całości, uważam to za największą skazę tej pozycji.

Mick & Keith. Rolling Stonesów portret podwójny okazał się dla mnie czytadłem naprawdę wciągającym w świat najsłynniejszego zespołu rockowego świata, pomimo znajomości kilku lektur o Stonesach, jak chociażby zbiór wywiadów Według The Rolling Stones z 2006 roku, czy Życia Keitha Richardsa, czy wydanej w zeszłym roku na rynku polskim biografii Micka Jaggera pióra Philipa Normana. Tak więc przystępując do dzieła Chrisa Salewicza, faktografię miałem opanowaną w sposób dokładny, lecz na szczęście dobry, lekki, dziennikarski styl autora spowodował, że nie nudziłem się ani trochę.

Ryzyko tego, że może występować ziewanie podczas lektury niestety jest całkiem duże. To wszystko zależy od oczekiwań, jakie mamy w stosunku do tej książki, chociaż według niektórych, rzecz jasna polskich pisarzy, recenzent nie ma prawa mieć oczekiwań, ma jedynie prawo ocenić, tylko i wyłącznie pozytywnie, ale to już historia na inny czas, na inną zupełnie tematykę. Jednakże przyznam się, że podchodząc do Rolling Stonesów portret podwójny, rzeczywiście liczyłem na głęboką analizę symbiozy, jaką stanowili i stanowią, choć dziś w zdecydowanie mniejszym stopniu, Mick Jagger i Keith Richards. Posiadałem olbrzymią nadzieję, szczerze mówiąc trochę naiwnie, na jakieś bardziej psychologiczne podejście do tematu, nietuzinkowe spojrzenie na Błyszczących bliźniaków, co pozwoliłoby odkryć mi nowe oblicze twórczości całych The Rolling Stones, który to zespół był i jest zasadniczo oparty tylko na spółce autorskiej Jagger – Richards.

No i się trochę zawiodłem. Relacja Richards – Jagger została wpisana w ramy funkcjonowania całego zespołu. Szczególnie jest to widoczne, gdy Salewicz opisuje okres, kiedy w zespole był nieodżałowany Brian Jones, który niewątpliwie na samym początku funkcjonowania Rolling Stones był tą postacią pierwszoplanową, szybko jednak został zepchnięty na dalszy plan przez wieloustego wokalistę z chronicznym ADHD i mistrza gitarowych riffów – Keitha Richardsa. Jednak do momentu śmierci pełnił on w narracji Salewicza jakby funkcję trzeciego, głównego bohatera. I rzeczywiście od momentu tragicznej śmierci, treść książki to historia funkcjonowania Micka i Keitha w Stonesach, reszta zespołu jest tylko i wyłącznie dalszym tłem. Charlie Watts i Bill Wyman są wymieniani jedynie sporadycznie, jako postacie drugoplanowe, nieistotne. Za to kobiety Jaggera i Richardsa, jak Marianne Faithfull czy Anita Pallenberg, które sobie potrafili oni niejednokrotnie nawzajem „wypożyczać”, są wspominane zdecydowanie częściej.

Ktoś powinien zadać pytanie: więc o co mi chodzi? No właśnie o to, że Salewicz zaiste przedstawił dzieje Błyszczących bliźniaków, zrobił to jednak w sposób taki, że poznajemy tym samym karierę The Rolling Stones i to w sposób mocno okrojony. Na szczęście autor nie zanudza nas ciągłymi tekstami w stylu, że „utwór Wild Horses powstał tak, a tak, natomiast Brown Sugar Richards z Jaggerem napisali bo”… i tak dalej, i tak dalej. Z drugiej strony trochę szkoda, że autor nie pokusił się o taką właśnie próbę zanudzenia nas, bo zaiste brakowało mi przedstawienia tego, jak Mick i Keith sukcesywnie tworzyli kolejne riffy, piosenki, całe albumy, co niewątpliwie pozwoliłoby na szerszy wgląd w ich wzajemne relacje. Bo faktem jest, że trochę inaczej pisali oni kawałki, gdy zespół raczkował i był ze sobą zżyty, a trochę inaczej to wyglądało w czasach powiedzmy krążka Dirty Work z 1986 roku, kiedy Rolling Stonesi byli na krawędzi rozpadu, jednak spółka Jagger – Richards nieustannie była odpowiedzialna za zdecydowaną większość materiału na tej, co tu dużo mówić, przeciętnej płycie. Brak mi w tym wszystkim próby dotarcia do sedna tego, czym jest twórczość The Rolling Stones poprzez dokładną wiwisekcję obydwóch liderów formacji, w tym ich psychiki i wzajemnego oddziaływania.

Z drugiej strony wspólna historia Keitha i Micka, pełna imprezowego życia, alkoholu, narkotyków, kobiet, seksu, zdrad, problemów z prawem może sama nas prowadzić do jednego i być może słusznego wniosku, że wzajemna relacja przeszła koleje losu od prawdziwej przyjaźni do zimnej, czysto biznesowej relacji, i niewolna była od zwykłej toksyczności, jaka – mam wrażenie – występuje u Stonesów współcześnie. No bo cóż, jaki przyjaciel opowiada wszystkim dziennikarzom, prasie, że drugi przyjaciel ma małego penisa? No właśnie, poza suchymi faktami, pikantnymi szczegółami, zabrakło mi prawdziwej, szczerej, szerokiej analizy procesu tego, co się stało, że dwójka prawdziwych przyjaciół stała się dla siebie się tak odległa, jak się to wydaje być współcześnie. Wydaje się po prostu, że Salewicz mógł poświęcić więcej czasu na dopieszczenie treści. Podejrzewam, że dziennikarzowi zabrakło po prostu warsztatu do zgłębienia się w skomplikowaną relacje Jagger – Richards. Mam wrażenie, że nawet tabun psychologów nie byłby w stanie rozgryźć ich obydwu, więc z drugiej strony ciężko mieć do Salewicza pretensje.

Osobiście polecam tę książkę wszystkim tym, którzy chcą zapoznać się z historią The Rolling Stones w sposób instant. Portret podwójny czyta się szybko i przyjemne. Większość narracji, to rock ‘n’ rollowa jazda bez trzymanki, ale i rzetelnie, choć w dużej mierze po łebkach, przygotowana biografia Stonesów, z tym że autor trochę bardziej niż w innych biografiach, eksponuje tandem Richards/Jagger. Od dzieciństwa Stonesów, po czasy rozkwitu i wielkiej kariery, którą po dziś dzień kontynuują muzycy, pomimo że są już na scenie dobrych pięćdziesiąt lat i Richards wydaje się, jakby miał się zaraz rozpaść na scenie na drobne kawałki… Natomiast obawiam się, że każdy, zagorzały fan Stonesów, chcący znaleźć w tej książce coś więcej niż to, co przeczytał w innych pozycjach, prasie czy z innych źródeł, może się poczuć rozczarowany, bo tytułowy Portret podwójny wydaje się być nie tym, czym – jak sądzę – miał być. Szkoda.

Fot.: Sine Qua Non

Skomentuj

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *