W Poczytalni: lipiec 2016

L jak Lipiec. L jak Lenistwo. Przypadek? Nie sądzę – uczniowie i studenci mają swój wymarzony czas na odpoczynek od nauki, bez obowiązku wstawania na zajęcia. A dorośli myślami są przy urlopie, marząc o leżeniu na plaży lub spacerowaniu i podziwianiu pięknych widoków. W te dni czas zdaje się płynąć wolniej, zgodnie z gęstym, nagrzanym powietrzem, które zdaje się w wyniku spowolnienia wskazówek zegara materializować na naszych oczach. Przyznajcie szczerze – nie za bardzo chce nam się w miesiące wakacyjne tonąć po uszy w robocie. Świat wydawniczy również zdaje się być jak najbardziej ludzki, ponieważ ruch nowości i ciekawych zapowiedzi jakoś nagle się skurczył. Nie oznacza to zupełnego braku ciekawych tytułów – wystarczy wspomnieć o premierze drugiego tomu tekstów H.P. Lovecrafta (Przyszła na Sarnath zagłada), zwieńczeniu kolejnego cyklu Virginii C. Andrews (Tajemniczy brat) czy też premierze bardzo intrygujących powieści fantasy (Mechaniczny, Mroczniejszy odcień magii). Trzeba jednak szczerze przyznać, że w porównaniu z miesiącami poprzednimi, gdzie trudno było dopchnąć tę przysłowiową walizkę z poczytalniowymi tytułami, tak tutaj mam nieprzyjemne wrażenie, że jeszcze kilka ciekawych tytułów by się tu zmieściło. Nic jednak nie poradzimy na to, że mamy sezon ogórkowy – sierpień może wyglądać podobnie, lecz za to wrzesień…! Nie wybiegajmy jednak niepotrzebnie w przód, skupmy się zatem na tym, co lipiec ma nam do zaoferowania.

LITERATURA POLSKA

Wojtek z armii Andersa – Maryna Miklaszewska

Data premiery: 04.07. | Zysk i S-ka

Jeśli jakimś zrządzeniem losu nie słyszeliście o miśku, który służył w polskiej armii podczas II wojny światowej, to jak najszybciej sprawdźcie, o czym mowa – historia Wojtka to historia o tyle nieprawdopodobna, co prawdziwa. Powstało już na ten temat kilka książek biograficznych i wspomnień o tym słynnym niedźwiedziu, lecz tym razem brunatny ssak będzie bohaterem beletrystyki. Maryna Miklaszewska w oparciu o historyczne fakty napisała powieść, która jeszcze raz ożywia postać Wojtka i drugowojenną historię armii Andersa, lecz z literackim polotem. I chociaż nie wiem, czego się po autorce spodziewać, sama historia syryjskiego niedźwiedzia brunatnego jest dla mnie na tyle fenomenalna, że tak naprawdę niewiele trzeba, aby Wojtek z armii Andersa był lekturą porywającą. Bo historia sama w sobie porusza delikatne struny w co bardziej wrażliwych duszach – oto sfrustrowana armia, z dala od okupowanego kraju, przemierza świat, aby powrócić do akcji, a po drodze spotyka małego niedźwiadka, który szybko zaprzyjaźnia się z żołnierzami; pije z nimi piwo (!), bierze udział w zapasach (!!) oraz nosi z nimi pociski artyleryjskie w bitwie pod Monte Cassino (!!!). Natomiast koniec wojny był dla Wojtka chwilą przełomową, która po dziś dzień przyprawia mnie o wzruszenie. Jeśli wierzyć jednak recenzentom (nie jest to bowiem premiera, lecz wznowienie) – w powieści Miklaszewskiej występuje nie tylko Wojtek, ale również historia wojny, więc radzę sięgać po książkę, jeśli jesteście pewni, że wątki co bardziej naukowe nie będą Was nużyć.

Czao-Ra. Opowieść północna – Antoni Ferdynand Ossendowski

Data premiery: 11.07. | Zysk i S-ka

Antoni Ferdynand Ossendowski pod koniec XIX wieku odbył liczne podróże w kierunku wschodnim, czego efektem były liczne książki opowiadające o świecie carskiej Rosji, dzikiej tajgi oraz egzotycznych Indii, Chin i Japonii. W powieści Czao-Ra oczywiście spotkamy się z podróżniczym doświadczeniem Polaka, ale już po samej okładce trudno nie stwierdzić, że jest to książka dedykowana dla młodszych czytelników. To opowieść o przyjaźni między myśliwym Maruszem a psem Czao-Ra, który towarzyszy swemu panu w polowaniach. Podczas jednej z ekspedycji ma miejsce scena rodem ze Zjawy, kiedy to Leonardo DiCaprio zostaje zaatakowany przez niedźwiedzia i mocno poturbowany. Marusz jednak, w przeciwieństwie do zdobywcy Oscara, nie pozostaje sam, lecz towarzyszy mu wierny pies. Wydana w 1931 roku powieść Czao-Ra. Opowieść północna to zatem ciepła i poruszająca historia zmagań nie tylko z żywiołem (wszak zima na północy zawsze sroga), ale i z przeciwnościami losu, w czasie których poznajemy, kto jest naszym prawdziwym przyjacielem.

LITERATURA OBCA

Tajemniczy brat (Secret Brother) – Virginia C. Andrews

Data premiery: 05.07. | Prószyński i S-ka

Tajemniczy brat to zamknięcie sagi Pamiętnik Christophera, w której powrócamy do tajemniczej przeszłości rodziny Dollangangerów. Wszystko za sprawą odnalezionego dziennika Christophera, najstarszego z rodzeństwa, które kiedyś zamieszkiwało pamiętne poddasze w rezydencji Foxworth Hall. Puentująca całą historię powieść skupia się na kolejnych wątkach, które odsłaniają przed czytelnikiem kolejne wstrząsające tajemnice – w tym miejscu muszę z pełną szczerością się przyznać, że większość dzieł Virginii C. Andrews jest jeszcze przede mną, więc za bardzo nie mam rozeznania w domykanej właśnie trylogii o Christopherze. Myślę jednak, że sam fakt wydania kolejnej powieści w cyklu Kwiatów na poddaszu jest dla oddanych czytelników wystarczającym powodem, aby zainteresować się Tajemniczym bratem. Dla wielbicieli serii będzie to jednak tom pożegnalny, ponieważ na tym kończy się cała historia rodziny Dollangangerów – przyda się więc zapas chusteczek na mimowolne wzruszenie.

27 pięter (Fishbowl) – Bradley Somer

Data premiery: 12.07. | Prószyński i S-ka

Jeśli jesteście w dołku i potrzebujecie motywacyjnego kopa, to może 27 pięter Was rozpromieni. To paraboliczna powieść, w której złota rybka podejmuje się szaleńczego pomysłu – postanawia wyskoczyć ze swej małej kuli, aby spadając w dół z wysokiego wieżowca, zaobserwować zachowanie mieszkających w nim ludzi. Nasz łuskowaty bohater ma na tyle dużo czasu, że przed zetknięciem się z gruntem zdążył zauważyć wielu sąsiadów, którzy wyróżniają się zarówno swoimi powierzchownymi kreacjami, jak i głęboko ukrytymi sekretami. Widzi naukowca-erotomana, tajemniczą studentkę i ukrywającego coś przed światem pracownika budowy – każdy z mijanych obywateli ma jakieś swoje pragnienia lub lęki, których nie może lub boi się przełamać i wyjść z nimi dumnie na światło dzienne. Każde z nich, podobnie jak złota rybka, wstrzymuje się przed wykonaniem tak zwanego skoku wiary, który może im przynieść tak oczekiwany spokój i ukojenie. Powieść Bradleya Somera brzmi intrygująco zarówno jako satyra na doczesne życie, jak i trąci melancholią, gdy zastanowimy się, jak bardzo potrafimy sami ograniczyć sobie pole działania.

Felix Austria – Sofija Andruchowycz

Data premiery: 13.07. | Czarne

Felix Austria to już piąta powieść Sofiji Andruchowycz, docenianej pisarki ukraińskiej młodego pokolenia. W naszym kraju jest ona znana dzięki powieściom Kobiety ich mężczyzn oraz Siomga, które od najnowszej książki autorki trochę się różnią. To opowieść Stefanii Czorneńko żyjącej na austro-węgierskiej prowincji i pracującej jako służba Adeli, córce jej wybawiciela. Bo musicie wiedzieć, że Stefcia za młodu przeżyła traumę – jej dom i rodzinę strawił pożar, a familia Adeli zdecydowała się ją przygarnąć. Bohaterka pała niesamowitą wdzięcznością i miłością do swojej pani, a codzienne życie na prowincji opisuje z niesamowitą swadą, popisując się czujnym okiem: tu zauważyła niepokojące zachowanie Adeli, tam podłapała jakąś kąśliwą ploteczkę, którą oczywiście postanawia się z nami podzielić. Obserwuje również kolorowe życie Stanisławowa, do którego przybywa tajemniczy iluzjonista, a samo miasto cierpi ostatnio z powodu zuchwałych kradzieży. Felix Austria jest proponowana czytelnikom jako ciepła, żywa i dowcipna powieść, więc wydaje się, że z obecnych zapowiedzi jest to jeden z lepszych tytułów na upalne, leniwe popołudnia.

DRESZCZYK EMOCJI

Przyszła na Sarnath zagłada – Howard Phillips Lovecraft

Data premiery: 05/20.07. | Vesper

Stało się – po 4 latach od wydania Zgrozy w Dunwich i innych przerażających opowieści, wydawnictwo Vesper opublikuje drugi tom opowiadań Howarda Phillipsa Lovecrafta, jednego z mistrzów literatury grozy. Powiadacie, że przecież to nie pierwsza publikacja tekstów Samotnika z Providence, hmm? Tak się akurat składa, że publikacjom od Vesper przyświeca światły cel – aby poprzez zupełnie nowe tłumaczenie jeszcze bardziej zbliżyć się do erudycji Lovecrafta i oddać jego ducha. Zmiany nierzadko zaczynają się już od samych tytułów – czego przykładem może być okładkowe Przyszła na Sarnath zagłada (w wydaniu od Zysk i S-ka w tomie Sny o terrorze i śmierci jest to Zagłada Sarnathu). Zresztą, czytając Zgrozę w Dunwich… mogliście przekonać się o nowej jakości zbiorów dzieł literackich Lovecrafta. W każdym razie, teraz dostaniemy kolejną porcję świetnych tekstów, wśród których są takie niezapomniane klasyki jak Zeznanie Randolpha Cartera, Coś na progu czy Ku nieznanemu Kadath śniąca się wędrówka (tu znowu możemy wyczuć staroszkolny styl – wcześniej tytuł tłumaczono jako W poszukiwaniu nieznanego Kadath). Nie ma co gdybać – jest to jedna z najciekawszych (przynajmniej dla mnie) premier tego miesiąca i spodziewam się, że również dla każdego miłośnika grozy. A jeśli ktoś jeszcze przymierza się do zapoznania z Lovecraftem, jest to wyborny moment.

Złodziejska gra (Vanishing Games) – Roger Hobbs

Data premiery: 19.07. | Dom Wydawniczy REBIS

Kilka lat temu Roger Hobbs zadebiutował powieścią Ghostman i z marszu został okrzyknięty jednym z najbardziej obiecujących pisarzy specjalizujących się w thrillerach. Warto zaznaczyć, że głosy te okazały się nie bez pokrycia – Hobbs w 2013 roku został najmłodszym w historii laureatem nagrody The CWA Ian Fleming Steel Dagger (nagroda przyznawana za najlepszy thriller roku). Oczywiste jest zatem, że oczekiwano na drugą powieść autora, która by potwierdziła jego potencjał i aspiracje. I tak oto pojawia się Złodziejska gra – kontynuacja debiutu Rogera Hobbsa. W centrum wydarzeń ponownie znajdzie się niejaki Jack (zwany również Ghostmanem – zasłużył sobie na to miano, ponieważ potrafi być, metaforycznie mówiąc, niewidzialny), który ma do wykonania kolejną brudną robotę – bo tym się właśnie zajmuje. Jack to typowy czyściciel, zamiatacz niewygodnych spraw pod dywan i czyni to na tyle skutecznie, że jego usługi są niezwykle pożądane. Na przykład przez przywódczynię statku piratów, która podczas jednego z napadów przypadkiem stała się właścicielką czegoś, co ściągnie na nią gniew potężnych i nieprzyjemnych typków. Ghostman przyjmuje zlecenie, dzięki czemu będzie brał udział w niebezpiecznej grze z niejakim Laurencem, który na życzenie swojego bossa nie postawi kroku wstecz. Trzymajmy kciuki za to, że Złodziejska gra udowodni kunszt Rogera Hobbsa.

Stalker (Stalker) – Lars Kepler

Data premiery: 27.07. | Czarne

Lars Kepler to tak naprawdę szwedzki duet, który specjalizuje się w powieściach z dreszczykiem; główną rolę w ich historiach odgrywa Jonna Linna, komisarz policji, który specjalizował się w trudnych przypadkach. Ale akurat tak się składa, że Linna gdzieś zaginął i niektórzy już kładą wieńce na jego symbolicznym grobie… Sprawa zaś jest wyjątkowa, ponieważ zaczyna się od zgłoszenia, które policja uznaje za żart – trafia do nich jakieś nagranie z kobietą w oknie, ale o co chodzi… Nikt nie wie, do czasu aż kobieta kilka dni później zostaje pozbawiona życia. A żeby było tego więcej, jej mąż w stanie szoku utrudnia pracę policji, powołując się później na zaniki pamięci w wyniku stresu. Odpowiedzią może być hipnoza, która odkryje, co takiego mrocznego widział mąż ofiary, że stracił poczytalność. Czy Stalker będzie kolejną udaną powieścią Larsa Keplera (polscy czytelnicy oceniają poprzednie części na 7, 8 gwiazdek, więc doceniają pracę duetu)? Czy Jonna Linna jednak powróci w kolejnej części (pewnie tak)? Poczekajcie do końca lipca i się przekonajcie.

FANTASTYKA

Mroczniejszy odcień magii (A Darker Shade of Magic) – V. E. Schwab

Data premiery: 11.07. | Zysk i S-ka

Chociaż w Polsce Mroczniejszy odcień magii jest debiutem Victorii Schwab, to za granicą nie jest ona postacią kompletnie nieznaną – ma na swoim koncie już kilka powieści, a rozgłos przyniosła jej wydana w 2013 roku Vicious. Omawiana premiera to otwarcie trylogii Shades of Magic (drugi tom za granicą już się ukazał, trzeciego spodziewać się można w przyszłym roku), w którym niebagatelną rolę odgrywa Londyn i – jak się nietrudno domyślić – magia. Autorka zaprezentowała intrygujący podział miasta na kilka rzeczywistości równoległych, w których występuje Szary Londyn – zwykły, pozbawiony magii i można go po prostu nazwać naszym światem. Czerwony Londyn natomiast jest miejscem tętniącym od magii, w którym nie zapomniano tej sztuki. Biały Londyn jest pobojowiskiem po wyniszczających wojnach, natomiast Czarny jest miejscem nie tyle zakazanym, co zapomnianym. A tak się składa, że główny bohater – niejaki Kell, podróżnik i przemytnik z czerwonej rzeczywistości – posiada pewien cenny przedmiot z mrocznego Londynu, który, jakżeby inaczej, wplątuje go w nie lada kabałę. Bohater podróżuje więc między różnymi światami, co już wydaje mi się szalenie ciekawym pomysłem – o ile oczywiście światy przedstawione nie będą tylko jednowymiarowymi, sztampowymi kreacjami. Mroczniejszy odcień magii może się okazać wyjątkowo obiecujący!

Mechaniczny (The Mechanical) – Ian Tregillis

Data premiery: 20.07. | Sine Qua Non

Pora na kolejne otwarcie cyklu obiecującego autora, tym razem jednak będziemy się obracać w klimacie steampunku. Otóż, według historii przedstawionej w Mechanicznym, pierwszego robota bądź też cyborga – czyli tak zwanego Klakiera – powołano do życia już w XVII wieku, co skutkowało szybkim utworzeniem mechanicznej armii przez kraj wiatraków i tulipanów. Holandia podbiła lwią część Europy, stała się supermocarstwem i rządziła jak jej się podobało – ale opór stawiała Francja, która sprzeciwiała się tworzeniom podziałów podług zwykłych ludzi oraz umechanicznionych. Skutkiem była długotrwała wojna, która obecnie została chwilowo zawieszona – można się jednak spodziewać, że chwiejne złożenie broni nie potrwa zbyt długo, zwłaszcza że wśród szeregów Klakierów powstają rewolucyjne myśli. Seria Wojny alchemiczne jest dla fanów epoki pary fantastycznym kąskiem, a idąca za tym historia alternatywna pociągnie za sobą również amatorów fantastyki historycznej. Ciekawi mnie jedno – czy świat przedstawiony przez Iana Tregillisa będzie na tyle solidnie skonstruowany, że przekona mnie o swojej racji bytu?

Biała noc (White Night) – Jim Butcher

Data premiery: 22.07. | Wydawnictwo MAG

Jak doskonale wiecie, Krzysiek jakiś czas temu zachwalał na naszych łamach ósmy tom serii Akta Harry’ego Dresdena i robił to na tyle skutecznie, że gros nieprzeczytanych książek stojących na moich półkach i wołających o atencję aż zawyło ze zgrozy, że może im przybyć kilku nowych rywali. Pozwolę sobie również zacytować mojego redakcyjnego kolegę: Co tu ukrywać – Jim Butcher to jeden z najlepszych pisarzy. Warto mieć na niego baczenie, podobnie jak wyglądać następnych tomów Akt Dresdena. Wypatrzyliśmy więc, że zbliża się wielkimi krokami dziewiąty tom cyklu, czyli Biała noc, w którym Harry Dresden znowu ma ręce pełne roboty – policja w Chicago nie może sobie poradzić z serią domniemanych samobójstw, które mag-detektyw szybko przewartościowuje na szczególnie zuchwałe zbrodnie popełnione przez seryjnego mordercę. Co gorsza, ów niemilec postanawia zabawić się z Dresdenem w kotka i myszkę, obiecując mu, że zabójstwa ustaną dopiero wtedy, gdy detektyw go pochwyci. Dla magicznego Harry’ego brzmi to dość nieciekawie, zwłaszcza gdy orientuje się, że ślady prowadzą go do członka własnej rodziny. A żeby tego było mało, wynikiem śledztwa zainteresowała się szajka wampirów, która Dresdenowi nie odpuści. Życzylibyśmy sobie, żeby w tej wielowątkowej, ale również spójnej akcji było tyle samo dobroci, co przy okazji Dowodów winy.

LITERATURA FAKTU

Nemezis. O człowieku z faweli i bitwie o Rio (Nemesis: One Man and the Battle for Rio) – Misha Glenny

Data premiery: 08.07. | Czarne

Misha Glenny, znany dziennikarz kryminalny, tym razem odkrywa przed czytelnikami wielowymiarową Brazylię, w której bieda tak blisko styka się z niesłychanym bogactwem, gdzie porządek sąsiaduje z chaosem. Nemezis to opowieść o człowieku, który walcząc o sprawiedliwość, zszedł na drogę nieprawości, stając się przywódcą narkotykowego kartelu. Antônio Francisco Bonfim Lopes w swojej karierze zmagał się już z korupcją w policji oraz z narkotykowym podziemiem, nie mówiąc już o zdradliwych politykach, którym zależy tylko na powiększeniu własnego elaboratu. Reportaż Glenny’ego został doceniony na całym świecie jako kawał dobrej literatury dziennikarskiej, którą czyta się z zapartym tchem, nie wierząc wręcz w to, jak różnorodna jest Brazylia, jeśli zajrzy się w nią głębiej.

Pod jednym niebem (Under The Same Sky) – Joseph Kim, Stephan Talty

Data premiery: 12.07. | Prószyński i S-ka

Korea Północna to chyba jeden z najbardziej zagadkowych krajów na świecie – prowadzony żelazną ręką swych wodzów i szczelnie zamknięty przed wpływem zewnętrznym tworzy aurę zupełnie innej planety, do której nie mamy możliwości wglądu. Czasami jednak udaje się z Korei komuś uciec, co daje sposobność do przekazania relacji z pierwszej ręki. A najczęściej bywają one wstrząsające – mieszkańcy Korei Północnej poddawani są rygorystycznej inwigilacji, a zabiedzone przez komunistyczny reżim państwo zmaga się z częstymi falami głodu. W czasie jednego z takich kryzysów Joseph Kim, współautor publikacji Pod jednym niebem, stracił ojca, a życie jego rodziny było zagrożone – ostatecznie udało mu się uciec do Chin, gdzie odnalazł schronienie u pewnej chrześcijanki. Relacja spisana przy pomocy dziennikarza Stephana Talty’ego to historia o ucieczce z piekła i odnalezienia spokoju na świecie, który przez długi czas wydawał się być dla Kima ograniczony do północnokoreańskiego reżimu. Pod jednym niebem to opowieść o bólu, ale z happy endem.

Lustro o północy (The Mirror at Midnight: A South African Journey) – Adam Hochschild

Data premiery: 20.07. | Czarne

Adam Hochschild zasłynął już dzięki takim tytułom jak Duch króla Leopolda czy Pogrzebać kajdany, odznaczając się błyskotliwą analizą historii, w których pobrzmiewają echa współczesnych problemów świata. Lustro o północy to właśnie taka historia – autor opowiadając historię Republiki Południowej Afryki, wspomina dwa istotne wydarzenia tego kraju: bitwę nad Krwawą Rzeką z 1838 roku, którą stoczyli Burowie i Zulusi, a także obchody sto pięćdziesiątej rocznicy tej historycznej daty. Hochschild analizuje jednocześnie przeszłość i teraźniejszość, ukazując przed czytelnikiem największe bolączki współczesnej Afryki, do której zresztą autor pała wielką sympatią. Lustro o północy to kolejny błyskotliwy reportaż Adama Hochschilda, który swoją wnikliwością zaprezentował RPA od nieznanej dotąd strony.

Źr. i fot.: Zysk i S-ka, Prószyński i S-ka, Czarne, Vesper, Dom Wydawniczy REBIS, Sine Qua Non, Wydawnictwo MAG