Kąpiel kąpieli nierówna. Ta chińska, w rodzinie wielopokoleniowej przez wiele lat nie kojarzyła się odprężeniem i relaksem. Dawniej wszyscy domownicy po kolei kąpali się w tej samej wodzie, ale to właśnie kobieta myła się ostatnia. Zamiast więc zmywać z siebie całodzienny brud, przyjmowała ten zostały po całej rodzinie. Można doszukiwać się więc analogii do przyjmowania wszelkich problemów i brzemion najbliższych. Tytuł książki mógł zostać także zaczerpnięty od przedstawienia teatralnego Pieśni dziewcząt w kąpieli, opartego na tańcu tybetańskim. Tak czy owak kąpiel to dla każdego człowieka moment intymny. Bohaterki stają więc „nagie” przed czytelnikiem, odsłaniając przed nim swoje myśli oraz całą paletę głęboko skrywanych emocji, ukazując prawdziwy portret duszy.
Cztery Chinki. Cztery odmienne, choć smutne historie pełne tajemnic, nieporozumień, trudnych decyzji i cierpienia. Każda z tych kobiet jest wrażliwa, a pod powierzchnią obojętności kłębi się skrywana namiętność. Tiao podjęła decyzję o zamążpójściu. I mimo że wychodzi za swojego najlepszego przyjaciela, na którym może polegać, to jednak myślami wciąż wraca do poprzedniego romansu z gwiazdorem Fang Jing. Fau chce za wszelką cenę wyjechać za granicę, by nie skończyć jako szeregowy pracownik w fabryce. Czy uda jej się spełnić american dream? Inna kobieta zdobywa marzenia, oddając swoje ciało. Czy są one tego warte? Ile tak na prawdę za nie płaci? Poznajemy też matkę Wu, która mimo posiadania swojej rodziny wdaje się w romans z lekarzem. Każda z nich ma swoje problemy i rozterki. Wszystkie chcą uciec przed przeznaczeniem i cierpieniem, by spełnić swoje marzenia. Rozdarte są miedzy tym, co było i tym, co będzie. Dzięki narracji możemy spojrzeć na nie z dystansem i to z kilku perspektyw. Poszukamy też odpowiedzi na pytanie, kim staje się człowiek w obliczu nieustannego wpływu polityki.
Tiao, którą poznajemy jako pierwszą, będąc w stanie zakochania, gubiła się w labiryncie stworzonym przez bzdury i obietnice Fang Jinga (sławnego reżysera i aktora). Zachowywała się tak, jakby ten pięćdziesięcioletni mężczyzna rzucił na nią czar. Usiłowała zrozumieć jego filozofię i wspiąć się na ten poziom świadomości, który on już osiągnął. Z arogancji, którą emanował i z jego dojmującego sposobu bycia biła dziwna charyzma. Zimno bijące od czasu do czasu z jego rozpromienionych oczu też mocno ją pociągało. Nie mogła się powstrzymać i zaczęła wątpić w samą siebie, byleby tylko nadążyć za jego tokiem myślenia. Długie, odręczne listy niezmiennie robiły na niej duże wrażenie i poruszały jej duszę. Nikt tak do niej nie pisał – ani przedtem, ani potem. Dziesięć lat później, gdy czyta te listy z krytycznym dystansem, cierpliwość, z jaką zapisywał całe strony maleńkimi znakami, ogromna liczba czasu poświęcona (…) nadal z jakiegoś powodu potrafiły ją poruszyć.
Relacje w rodzinie nie należały ani do łatwych, ani serdecznych. Nie każda matka jest zdolna do kochania dziecka, choć każde dziecko na świecie pragnie być kochane. Nie każda matka umie emanować matczynym ciepłem, choć każde dziecko na świecie pragnie w nim się zanurzyć. Tiao zawsze chroniła się przed ewentualną bliskością z Wu, także w chwilach, kiedy jej matka płakała. Gdy pojawiało niebezpieczeństwo, że łzy je do siebie zbliżą, Tiao czuła zawstydzenie. Miały tego żałować, jako matka i córka do końca życia. Prawie nigdy nie potrafiły się razem śmiać, ani płakać – albo matka spóźniała się pół kroku, albo córka. To jednak jedynie namiastka tego, co możemy przeczytać w książce.
Ta jakże bezkompromisowa, psychologiczna i wielowymiarowa proza o intrygującym tytule prezentuje walkę rozumu z sercem. Czy kiedykolwiek jednak w Chinach doczekamy momentu, gdy każdy obywatel będzie mógł decydować o czymkolwiek, choćby o swoim życiu? Kobiety w kąpieli to przede wszystkim obraz budzący refleksję dotyczącą życia współczesnych Chinek i ich kultury. Nie należy on do łatwych, tym bardziej, że naznaczony jest historią i polityką. Co kryje wnętrze kobiety? Jak żyć po tragedii, jaką była śmierć siostry? Kim była Quan? Czy YouYou otworzy swą wymarzoną restaurację? Co ukrywają dwie pozostałe, dorosłe już kobiety? Co przyniesie przyszłość każdej z nich? Poznajcie Tie Ning, autorkę nominowana do azjatyckiego Bookera, i zachwyćcie się chińską prozą.
Fot.: Znak literanova
