Duża popularność seriali kryminalnych otworzyła drogę pokazaniu tak niszowej dziedziny medycyny i kryminalistyki, jaką jest antropologia sądowa. Już przed lekturą książki Emily Craig Tajemnice wydarte zmarłym mogliśmy zetknąć się z tym, jak pracuje antropolog sądowy np. w fenomenalnym serialu pod tytułem Kości, który jest również oparty na książkach Kathy Reichs. Odczytanie śladów z kości i zrozumienie mechanizmów śmierci w serialu pokazane jest w trakcie jednego, spektakularnego i pełnego żwawej akcji odcinka. Emily Craig natomiast pokazuje nam jak naprawdę wygląda praca osoby badającej kości – praca żmudna, praca wymagająca olbrzymiego nakładu wiedzy i umiejętności, samozaparcia i wyjątkowej, jak myślałam, niewrażliwości, którą od razu przypisałam autorce. Czytając jej wspomnienia i opisy prowadzonych śledztw, muszę przyznać, że bardzo się myliłam, a wrażliwość to coś, co musi posiadać dobry antropolog, ponieważ bez tego nie będzie w stanie „wsłuchać” się w szczątki i odgadnąć, bo niekiedy na takiej intuicji autorki opierał się osąd sprawy – kto, jak i dlaczego. I tę unikalną wrażliwość wykorzystała Emily Craig, aby wydrzeć zmarłym ich tajemnice.
Wszystko zaczęło się w Knoxville w stanie Tennessee. To tam znajduje się jedno z najbardziej unikatowych miejsc, o jakich słyszałam – tak zwana trupia farma. Po raz pierwszy usłyszałam, a raczej zobaczyłam tę nazwę jako tytuł książki, gdzieś na zakurzonym bibliotecznym regale. Patricia Cornwell napisała ową Trupią farmę jako którąś już część swojej kryminalnej sagi i muszę przyznać, że te kilkanaście lat temu ta powieść nie zrobiła na mnie żadnego wrażenia, a miejsce akcji uznałam za fikcję, gdyż nie miałam wtedy, jako nastolatka, pojęcia, że taka farma dla trupów istnieje naprawdę! A owa farma to miejsce w Knoxville w stanie Tennessee, część uniwersytetu Tennessee. Swoją sławę, i w ogóle istnienie, zawdzięcza doktorowi Billowi Bassowi, który po latach napisał książkę, w której śledzić możemy losy farmy oraz poznać jedne z najciekawszych historii w karierze naukowej doktora Bassa (Trupia Farma. Sekrety legendarnego laboratorium sądowego, gdzie zmarli opowiadają swoje historie oraz Trupia Farma. Nowe śledztwa Bill Bass i Jon Jefferson). I tak oto poznajemy historię, w której czterdziestoletnia już Emily Craig trafia do Knoxville na zajęcia z doktorem Bassem, które zmienią jej sposób myślenia i pokażą nowe naukowe szlaki.
Tajemnice wydarte zmarłym to zapis śledztw prowadzonych przez autorkę oraz zapis jej osobistych przemyśleń dotyczących poszczególnych spraw, w tym jednej z najcięższych w jakich miała brać udział – identyfikacji zmarłych po zamachach na WTC, które miały miejsce 11 września 2001 roku. To, jaką drogę przeszła jako antropolog sądowy, aby wziąć udział w akcji tak szczególnej, jest dość ciekawie przedstawione. Poznajemy losy autorki, dowiadujemy się, na czym polegała jej pierwsza praca oraz, jak to się stało, że trafiła na wykłady doktora Bassa. Z jej perspektywy poznajemy mroczne historie – dla uściślenia – nie wszystkie historie, jak w życiu, zostają rozwiązane. To nie hollywoodzki film i wydaje mi się, że tutaj Emily Craig chciała pokazać czytelnikom, z jak ogromnym obciążeniem emocjonalnym wiąże się praca antropologa sądowego – nie jest w stanie zawsze zidentyfikować ofiary, a co gorsza, czasem ta identyfikacja nie jest w stanie pomóc organom ścigania w ujęciu sprawcy morderstwa.
Muszę podkreślić, że Tajemnice wydarte zmarłym to raczej książką dla czytelników o mocnych nerwach i stalowym żołądku – opisy ciał, miejsc zbrodni czy preparowania kości są brutalniejsze i bardziej dosadne niż w książkach Billa Bassa, gdzie królował, według mnie, styl humorystyczny i na długo zapamiętam opis gotowanej na domowej kuchni ludzkiej głowy. W książkach doktora Bassa było coś, czego zabrakło u Emily Craig – był to właśnie ten humor, który trochę zmniejszał kaliber okropieństw. W książce Craig tego nie ma – wszystko jest dosadne, brutalne i śmiertelnie poważne. Nie uznam tego jednak za zarzut. Podoba mi się z jakim szacunkiem autorka podchodzi do ofiar z omawianych przez siebie spraw.
Tak jak wspomniałam, antropologia sądowa coraz śmielej pokazuje się na małym ekranie oraz jest dodatkową bohaterką wielu literackich serii (wspomniane Kości Kathy Reichs i Trupia farma Patricii Cornwell, ale również cykl Simona Becketta o Davidzie Hunterze rozpoczynający się powieścią Chemia śmierci). Bardzo często jawi się wtedy bardzo spektakularnie, a literackim czy serialowym antropologom bardzo szybko udaje się identyfikować poszczególne ciała, czy nawet szukać morderców na wespół z policją. Emily Craig odwraca ten trend i pokazuje nam antropologię taką, jaka jest – zimną, bezwzględną i wymagającą. Tajemnice Wydarte zmarłym może nie zachwycą osób, które liczyć będą na emocjonujące śledztwa, ciekawe intrygi i fascynujące zagadki. To książka dla osób, które docenią trud zawodu antropologa, nie boją się drastycznych opisów i suchej narracji, która przybliża nas do trudnego tematu, jednocześnie nie pozostawiając w nas głębokiego urazu. Książka jest pewnego rodzaju hołdem dla ludzi, którzy niejednokrotnie dokonują cudu przy identyfikacji zwłok, są mocnym filarem wymiaru sprawiedliwości i cichymi ojcami sukcesu wielu zagadkowych spraw na całym świecie.
Na zakurzonych bibliotecznych półkach odkrycie pulpowego horroru wprowadziło mnie w świat literackich i filmowych fascynacji tym gatunkiem, a groza pozostaje niezmiennie w kręgu moich czytelniczych oraz recenzenckich zainteresowań. Najbardziej lubię to, co klasyczne, a w literaturze poszukuje po prostu emocji.
Na tej stronie wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie. Więcej informacji znajdziesz w polityce prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies? ZGADZAM SIĘ
Manage consent
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.